روستای زیبای اوره

طبیعت، باغبانی و مردم شناسی روستای اوره از توابع نطنز در دامنه کرکس

روستای زیبای اوره

طبیعت، باغبانی و مردم شناسی روستای اوره از توابع نطنز در دامنه کرکس

مزرعه بیشه

در انتهای خانه های مسکونی اوره، در حواشی جاده خوش منظر و زیبایی که در مسیر امامزادگان سلطان گور آباد قرار دارد، باغات سر سبز و خرمی وجود دارد که جاذبه زیبایی را به روستای اوره بخشیده است. این مزرعه تابع که به بیشه معروف است، یکی از بزرگترین مزارع اوره است. در مزرعه بیشه برخی از مشکلات سایر مزارع وجود ندارد. آب کافی ، مساحت مناسب ، آفتاب عالی ، خاک مرغوب و ... از مشخصات این مزرعه است. وسعت باغ های مزرعه بیشه ، نسبت به سایر مزارع بیشتر است و می تواند برای صاحبان آن امکان خوبی را برای یک کشاورزی نمونه فراهم آورد. عمده ترین درختان این مزرعه عبارتند از انواع سپیدار ، چنار، زبان گنجشک و از درختان میوه: گردو، گیلاس و گلابی. از منابع آبی این مزرعه می توان به چهار قنات و دو استخر آن اشاره کرد. تنها استخر روستای اوره که با وجود کاستی های فراوان می تواند برای ورزش نشاط بخش شنا، مورد استفاده قرار گیرد، در همین مزرعه واقع شده است.

جذابیت ظاهری ، زیبایی درختان و طبیعت با صفایی که در مزرعه بیشه وجود دارد ، عامل خوبی برای مسافرت های خانوادگی ، اردوهای تفریحی و گردش های یک یا چند روزه است. نام اوره برای بسیاری از جهانگردانی که برای مشاهده آثار کهن شهرستان نطنز به این شهر سفر می کنند ، آشناست . طبیعت زیبای اوره نه مانند مناطق شمالی کشور است که هوای گرم و شرجی آن موجب آزار تفرج کنندگان شود و نه مانند طبیعت بی روح مناطق کوهستانی . خداوند منان هم طراوت زیبایی را به طبیعت کوه و دره اوره بخشیده است و هم هوای آن را در اعتدالی شعف انگیز آفریده است. زیبایی و استفاده از طبیعت اوره را نه باید خواند و نه شنید ، بلکه باید دید و خنکای روشنایی بخشش را در وجود خویش لمس کرد.

طبیعت اوره به ویژه مزرعه بیشه ، عامل مهمی در جذب مردمی است که از سایر مناطق و شهرها همچون تهران ، اصفهان ، کاشان و ... برای تفرج های یک یا چند روزه به این روستا قدم می گذارند. این موضوع هر چند برای بسیاری نشاط و خاطراتی خوش را به ارمغان می آورد اما از سویی مشکلات فراوانی را از پی دارد. یکی از این مشکلات خسارت زدن افراد بی مبالات به باغات میوه است. برخی از خوش نشینان توجه ندارند که ممکن است مالکان درختان و باغ ها راضی نباشند کسی بدون اجازه از محصولات آنان استفاده کنند؛ کما این که همین گونه نیز هست. اهالی روستا همیشه از این وضعیت گله مند بوده اند. از یک سو مهمان نوازی اهالی ایجاب می کند که با روی خوش مهمانان را بپذیرند اما از سوی دیگر برخی از مهمانان حرمت صاحب خانه را نگاه نمی دارند. خسارت به باغ های کشاورزی به صورت های گوناگون اتفاق می افتد. گاهی کودکان نابالغ که نمی دانند استفاده از میوه های اطراف از نظر شرعی حرام بوده و جایز نیست ، به اندازه خوراک کودکانه خود از آنها می خورند . (سایت روستای زیبای اوره)

گاهی افراد بزرگتر که می دانند ، تصرف بدون اجازه در مال دیگران حرام است ، محصولات باغ ها را به قدر خوراک خود و خانواده چیده و می برند. اینان گاهی پا را فراتر گذاشته و به شکستن شاخه ها یا تخریب دیوار ها یا حفاظ باغ ها می پردازند که عملی بسیار زشت و ناپسند است. از این فراتر در موارد متعددی اتفاق افتاده است که افراد زیادی به طور آشکار به باغ کشاورزان تجاوز کرده و میوه و محصولات او را یکجا غارت کرده و برده اند. در مواردی هم که باغبان یا یکی از همسایگان با جرات به آنان اعتراض کرده ، مورد ضرب و شتم قرار گرفته است. در بسیاری از موارد نیز غارت این باغ ها به صورت مخفیانه صورت گرفته و به ویژه حجم بسیاری از محصول گردوی روستا ربوده شده است. گاهی نیز برخی از افراد نادان به آتش زدن باغات یا درختان روستا پرداخته اند.

این مشکل اهالی را بر سر دو راهی قرار داده است. از یک سو مهمان نوازند و خود را مصمم می دانند با رویی گشاده از مهمان استقبال کنند اما از سوی دیگر برخی از مهمانان ناخوانده که شأن و حرمت میزبان را پاس نمی دارند، آنان را رنجیده خاطر می سازد. گاه راه را بر خوش نشینان می بندند گاه خود در باغ های خود به نگهبانی می پردازند گاه نگهبانی را اجیر می کنند و ... اما هیچ یک از اینها چندان که باید موثر و بایسته نیست. ظاهرا این مشکل جز با یک فرهنگ سازی گسترده و برنامه ریزی دقیق قابل حل نیست. از یک سو باید اطلاع رسانی کافی شود تا مهمانان و خوش نشینان بدانند درختانی که در کنار نهر های آب یا رودخانه ها یا در بیابان روییده اند ، خود رو نیستند بلکه ممکن است حتی یک اصله درخت چندین مالک داشته باشد که محصول آن درخت را بین خود تقسیم می کنند . برخی از درختان میوه و نیز بسیاری از درختانی که حتی میوه ندارند مانند سپیدار ، چنار ، بید و ... از موقوفات حسینیه ها و مسجد روستای اوره اند. طبیعی است دست اندازی به اموال موقوفه حرمتی دو چندان و صورتی بس کریه و ناپسند دارد. اطلاع رسانی ، تابلوهای هشدار ، تابلو احادیث معصومین در زشتی تجاوز به مال دیگران و ... هم سبب آگاه شدن مهمانان می شود و هم انگیزه پایبندی به حلال و حرام را تقویت می نماید.

یکی دیگر از خسارت هایی که از رهگذر خوش نشینان به روستای اوره وارد می آید ، اثر نامطلوب بر منابع آبی روستا است. گاهی خوش نشینان سبب کم شدن آب مورد نیاز کشاورزان و در نتیجه خسارت غیر قابل جبران به آنان می شوند. بدین صورت که با مسدود کردن جریان آب با اشیایی مانند هندوانه، جعبه نوشابه (برای خنک کردن در آب) ، سنگ ، چوب یا زباله و... و نیز تخریب شانه های خاکی نهرها، سبب انحراف مسیر آب می شوند. در این حال حجم آبی که به سوی زمین های کشاورزی سایر مزارع جاری است و باید چندین کیلومتر در جریان باشد تا به مقصد برسد ، به شدت کاهش می یابد. اکنون تصور کنید کشاورزی که در هر 15 روز تنها یک روز اجازه آبیاری محصول خود را دارد آن هم فقط به اندازه دو ساعت. وقتی منبع آبی چنین شخصی تقلیل یابد، تا وی بخواهد یک مسیر چند کیلومتری را پیاده طی کند و منشا قطع آب را بیابد و آن را برطرف نماید زمان وی به سر رسیده و تا مدتی از آبیاری محصولش محروم می شود. این موضوع برای افرادی که تنها راه درامدشان همین کشاورزی است ، بسیار دردآور و ناراحت کننده است. این مشکل نیز با اطلاع رسانی به خوش نشینان اطراف نهرها تا حد زیادی قابل بر طرف شدن است.

یکی دیگر از خسارت های خوش نشینان به مزارع روستا ، تخریب قنات هاست. لایروبی چاه های آب و قنات های کشاورزی هزینه بسیار سنگینی را بر دوش کشاورزان می گذارد . آنان مجبورند برای رفع کاهش آب قنات ها هر چند سال یک بار به لایروبی آنها بپردازند و هزینه کلان آن نیز بین کشاورزان تقسیم می شود. گاهی کودکان از سنگ انداختن در چاه های آب و شنیدن انعکاس آن لذت می برند و هیچ بازدارندگی نیز از سوی پدر و مادر آنها وجود ندارد. آنها نمی دانند که در پس هر خنده شادی بخش این کودکان، ناله های آکنده از خستگی یک کشاورز پیر و رنجور نهفته است .

از طبیعت زیبای مزرعه بیشه که بگذریم ، یکی دیگر از عوامل جاذبه این مزرعه سنگ هایی است که در دل یکی از کوه های اطراف این مزرعه ، برای سرسره بازی مورد استفاده قرار می گیرد. این سنگ ها که در حقیقت صخره های عظیم الجثه ای هستند ، به صورت طبیعی با سطحی صیقلی و زاویه ای مناسب قرار گرفته اند. خانواده های بسیاری از حضور در کنار این سنگ ها خاطرات خوشی را در ذهن خود دارند. طبیعی است که وجود چنین سرسره ای برای کودکان کم سن و سال ممکن است خطر ساز باشد به ویژه که موقعیت آنها به گونه ای است که امکان صدمه دیدن به دلیل برخورد با سنگ های اطراف ، بسیار جدی است . لذا برای استفاده از آنها جعبه کمک های اولیه و نیز مراقبت های از خردسالان را باید در نظر داشت. (سایت روستای زیبای اوره)



سایر مزارع اوره: 

مزرعه سورُن

مزرعه سورُن، مزرعه تابع و از نظر موقعیت مکانی در همجواری محله شاهوا قرار گرفته است. منابع آبی این مزرعه ، قنات های دعین و میر عبد الله می باشند. زمین های بسیاری دارد که متاسفانه بخش زیادی از آن به صورت لم یزرع در آمده است. در قدیم عمده محصولات این مزرعه از گیاهان بوته ای و صیفی جات به دست می آمده است اما در حال حاضر کشت کمتری صورت می گیرد و محصولات درختی رشد بیشتری دارد. در مورد سایر مزارع اوره نیز، رویکرد کشاورزی غالبا به سمت باغ داری و محصولات درختی است . زیرا اولا گیاهانی چند ساله اند و به صرفه تر ؛ ثانیا به مراقبت کمتری نیاز دارند و از نظر زمانی نیز به اندکی صرف وقت قانعند ؛ ثالثا حساسیت کمتری نسبت به آب و خاک و ... دارند ؛ رابعا میوه های آنها تا مدت بیشتری قابل نگهداری هستند و مالکان باغات بدان رغبت بیشتری نشان می دهند . (سایت روستای زیبای اوره www.ooreh.ir)


سایر مزارع اوره: 

مزرعه مارِسار

مزرعه مارِسار از حیث ارتفاع از سطح دریا، نسبت به سایر مزارع اوره، در پست ترین نقطه واقع شده است. به همین دلیل این مزرعه به کانون چشمه ها و آب های زیر زمینی تبدیل شده است . به طوری که برخی از زمین های آن به باتلاق هایی جزیره ای و پراکنده تبدیل شده است. در باتلاق های مزبور حجم انبوه و گسترده ای از علف های هرز از جمله علف هفت بند و امثال آن، که در نواحی پر آب می رویند، رشد یافته اند. جنس خاک باتلاق های مزبور و ریشه های در هم تنیده علف های هرز از خطرساز بودن این باتلاق ها کاسته است، اما حیواناتی که گاه برای چرا به این محل ها سرک می کشند ، به سختی می توانند از میان گل و لای ها عبور کنند. مارسار یک قنات و دو استخر دارد: کُلْم و باغ چَکَّر . این استخر ها به دلیل موقعیت خاصی که دارند ، اگر لایروبی نشوند، خیلی زود به نیزارهایی انبوه تبدیل می شوند به طوری که حتی آب درون استخر نیز قابل مشاهده نخواهد بود.

معمولا استخرهایی که منبع ذخیره آب هستند، آب اولیه آنها یا از طریق قنات تامین می شود یا چشمه هایی که در فاصله ای دور از استخر قرار گرفته اند. یکی از استخرهایی که در روستای اوره واقع شده است و از این ویژگی مستثناست، استخر باغ چَکَّر است. در این استخر بر خلاف استخر های دیگر آب در جای جای آن ، آب از ژرفای زمین به درون استخر می تراود و به مرور ذخیره می شود. حجم آب چشمه های درون استخر مزبور با توجه به حجم برف و باران هایی که در طول سال می بارد، کم و زیاد می شود. ساکنان قدیمی روستای اوره معتقدند، لجن استخر باغ چکر خاصیت دارویی دارد و برخی از بیماری های پوستی همچون کهیر را تسکین می بخشد. هر چند این موضوع از نظر علمی به تایید نرسیده است اما بسیاری از اهالی وجود این ویژگی دارویی را از مجربات می دانند. مارسار از حیث منابع آبی، از غنی ترین مزارعی است که می تواند مورد استفاده محصولات پر آب قرار گیرد. در صورتی که شرایط مساعدی برای زمین های این مزرعه فراهم آید، حتی کشت محصولاتی همچون برنج نیز امکان پذیر است. ولی متاسفانه زمین های این مزرعه سال هاست که به بدترین شکل ممکن رها شده و مورد استفاده قرار نمی گیرند. مشکلات سایر مزارع اوره، مانند سایه درختان بلند و قد بر افراشته ، رشد بی رویه و جنگلی ، عدم استفاده از درختان مرغوب و ... به صورت گسترده تری در مزرعه مارسار مشاهده می شود. تعدادی از باغات مزرعه مارسار در همسایگی رودخانه فصلی و اصلی روستای اوره واقع شده اند. از همین رو هر ساله در بارش های موسمی ، بخش مختصری از باغات این مزرعه توسط سیل تخریب و نابود می شود. این امر ضرورت ایجاد سیل بند یا محافظ برای زمین های در معرض خطر را بیش از پیش نمایان می سازد. یکی از عواملی که باعث شده است توجه کمتری به این مساله داشته باشند، کم اهمیت بودن باغات مزبور در نظر اهالی است. طبیعی است در صورت رسیدگی کافی و استفاده از اصول پیشرفته و علمی در کشاورزی و باغداری ، هر متر از این زمین ها ارزش فراوانی خواهد یافت. (سایت روستای زیبای اوره)



سایر مزارع اوره: 

مزرعه فتوح آباد

مزرعه فتوح آباد نزد روستاییان، به اختصار فوتَحْباد خوانده می شود. فوتحباد در حد فاصل میان مزرعه های گنداب و مزره واقع شده است . تعداد زمین های کشاورزی بیشتر از گنداب و کمتر از مزره است. این زمین ها همچون زمین های کشاورزی مزرعه گنداب، به دلیل فاصله زیاد تا روستا، آب کم و نیز عدم استفاده مطلوب، سال های بسیاری است که به صورت بایر در آمده است. فتوح آباد، مزرعه ای تابع است. (سایت روستای زیبای اوره)




سایر مزارع اوره: 

مزرعه گندم آباد

مزرعه گندم آباد در اصطلاع عام و شایع بین روستاییان به گَنْداب،که همان اختصار یافته «گندم آباد» است، شهرت یافته. مزرعه گندم آباد در ارتفاعی بالاتر از معز آباد واقع شده است. منابع آبی آن تنها یک استخر است و یک قنات کم آب. البته حجم کم آب این مزرعه با وسعت زمین هایش نیز تناسب دارد. زمین های زراعی گنداب هر چند انگشت شمار و بسیار اندک است اما مزیت بسیاری نسبت به زمین های کشاورزی سایر مزارع دارد و در آن از رشد جنگلی و تو در توی درخت های میوه خبری نیست. به همین دلیل برای کشاورزی بسیار مستعد می باشد. گنداب نیز یک مزرعه تابع است. (سایت روستای زیبای اوره)



سایر مزارع اوره: